تحول مفهوم ملت در ایران از انقلاب مشروطه تا انقلاب ۱۳۵۷
کلمات کلیدی:
ملت, هویت ملی, مشروطه, پهلوی, انقلاب اسلامیچکیده
مفهوم «ملت» از دوران مشروطه تا انقلاب ۱۳۵۷ دستخوش دگرگونیهای بنیادین شد. این مقاله با تحلیل گفتمان تاریخی به بررسی بازتعریف ملت در اندیشه نخبگان سیاسی و روشنفکران ایرانی میپردازد. نتایج نشان میدهد در مشروطه، ملت به عنوان مجموعهای از رعایا در حال گذار به شهروندی فهم میشد، در حالیکه در دوره پهلوی به ابزار مشروعیت دولت مدرن بدل شد. در دهههای منتهی به انقلاب اسلامی، ملت با مفاهیم هویتی-دینی آمیخته و به عنصر بسیج انقلابی تبدیل شد. این تحولات بازتاب تنش میان سنت و مدرنیته و اقتدارگرایی و مشارکتگرایی در ایران بود.
