سیاست‌های مالی قاجار و بحران‌های اقتصادی در آستانه مشروطه
کلمات کلیدی:
سیاست‌های مالی قاجار, بحران اقتصادی, مشروطه, فساد مالی, تجار, علما, روشنفکران, انقلاب مشروطهچکیده
این مقاله به تحلیل پیوند میان سیاست‌های مالی دولت قاجار و شکل‌گیری جنبش مشروطه در ایران می‌پردازد. سیاست‌های مالی در دوره قاجار، که بر پایه درآمدهای ناپایدار، مالیات‌های غیرعادلانه، فساد نهادی و وابستگی به منابع خارجی استوار بود، موجب بروز بحران‌های اقتصادی شد که به‌طور مستقیم بر معیشت مردم تأثیر گذاشت. در این مقاله ابتدا ساختار مالی دولت قاجار و منابع درآمدی آن بررسی می‌شود. سپس با تحلیل بحران‌های اقتصادی و پیامدهای آن‌ها بر طبقات مختلف جامعه، به ویژه تجار، روحانیون و روشنفکران، نشان داده می‌شود که چگونه فشارهای مالی، فساد و ناتوانی در اداره منابع، به نارضایتی اجتماعی و در نهایت به بروز جنبش مشروطه انجامید. این پژوهش بر آن است تا نشان دهد که جنبش مشروطه نه‌تنها نتیجه اعتراضات سیاسی، بلکه پاسخی به بحران‌های اقتصادی و ناکارآمدی نظام مالی قاجار بوده است. با استفاده از روش تحلیل تاریخی و اقتصادی، مقاله نتیجه می‌گیرد که بحران‌های مالی و فساد گسترده به‌عنوان عوامل اصلی در تسریع جنبش مشروطه عمل کردند و گفتمان مشروطه‌خواهی را از مطالبات اقتصادی به خواسته‌های سیاسی برای اصلاح ساختار حکومتی و ایجاد نهادهای قانونی و نظارتی سوق دادند.
دانلودها
مراجع
Abrahamian, E. (1982). Iran Between Two Revolutions. Princeton University Press.
Abrahamian, E. (2008). A History of Modern Iran. Cambridge University Press.
Bayat, M. (1991). Iran's First Revolution: Shi’ism and the Constitutional Revolution of 1905–1909. Oxford University Press.
Floor, W. (1998). A Fiscal History of Iran in the Qajar Period, 1796–1925. Bibliotheca Persica Press.
Kazemi, F. (1998). Civil Society and Iranian Politics. In A. Rahnema (Ed.), Pioneers of Islamic Revival (pp. 115–136). Zed Books.
Keddie, N. R. (2003). Modern Iran: Roots and Results of Revolution. Yale University Press.
Lambton, A. K. S. (1987). Qajar Persia: Eleven Studies. I.B. Tauris.
Martin, V. (2012). Creating an Islamic State: Khomeini and the Making of a New Iran. I.B. Tauris.
